Τα παιδιά χρειάζονται γυαλιά ηλίου;

Για να απαντήσουμε στην εύλογη αυτή ερώτηση όλων των γονιών, ειδικά σε μιά χώρα σαν την δική μας με πολύ μεγάλη ηλιοφάνεια καθ’ όλη την διάρκεια του έτους, πρέπει αρχικά να θυμηθούμε ότι φωςονομάζεται η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που ανιχνεύεται από το ανθρώπινο μάτι και  εκλαμβάνεται ως αίσθηση (αντίληψη). Όμως η αντίληψη αυτή του “ορατού” φωτός αποτελεί μόνο ένα τμήμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας . Ένα δηλαδή εύρος μηκών κύματος (400-700nm) που “μεταφράζονται”, από το μάτι, στα χρώματα του φωτεινού φάσματος (δηλαδή στα χρώματα του ουράνιου τόξου).

Η υπεριώδης ακτινοβολία (<400nm), αλλά και άλλες, όπως: η υψηλής ενέργειας ορατή ακτινοβολία (HEV ή “μπλε φως“) από το φως του ήλιου, φαίνεται – σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες – πως αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης και οφθαλμολογικών παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία, συμπεριλαμβανομένου του καταρράκτη και της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.  Σύμφωνα δε, με μια Ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο 2008 στο διεθνές οφθαλμολογικό περιοδικό  Archives of Ophthalmology, άνθρωποι με χαμηλά επίπεδα  βιταμίνης C και άλλων αντιοξειδωτικών ουσιών είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν βλάβη στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού τους από την HEV (400-500nm) ακτινοβολία παρά το γεγονός ότι η τελευταία έχει μεγαλύτερο μήκος κύματος και  χαμηλότερη ενέργεια από τις ακτίνες  UV.

ε ότι δε, αφορά τα παιδιά φαίνεται  πως τείνουν να περνούν περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους από τους  ενήλικες,  αφού σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες μελέτες σχεδόν το ήμισυ της ανθρώπινης έκθεσης σε υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να λάβει χώρα έως την ηλικία των 18 ετών!! Επίσης, τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή σε βλάβη του φωτοευαίσθητου αμφιβληστροειδούς στο πίσω μέρος του ματιού από τις υπεριώδεις και HEV ακτίνες επειδή ο φακός του παιδικού ματιού είναι λιγότερο ικανός να τις μπλοκάρει από έναν ενήλικα φακό, επιτρέποντας σε περισσότερη από αυτή τη βλαβερή ακτινοβολία να διεισδύσει βαθιά στο μάτι.

Η UVA (315-400nm) είναι υπεριώδης ακτινοβολία χαμηλής ενέργειας που μπορεί να διεισδύσει πιο βαθιά στο δέρμα και τα μάτια. Οι ακτίνες UVA μαυρίζουν το δέρμα σας, αλλά προκαλούν επίσης στο δέρμα “φωτογήρανση”. Έχουν δε εμπλακεί στην ανάπτυξη  καταρράκτη  και εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Αποτελούν το 95% της ηλιακής ακτινοβολίας UV που φθάνει στην επιφάνεια της Γης.

Η UVB (280-315 nm) είναι υπεριώδης ακτινοβολία υψηλής ενέργειας που προκαλεί το κάψιμο του δέρματός σας. Ο κερατοειδής μπλοκάρει τις περισσότερες ακτίνες UVB που εισέρχονται στο μάτι, προστατεύοντας τους εσωτερικούς ιστούς ματιών από αυτές. Αλλά η υπερβολική έκθεση στο υπεριώδες φως μπορεί να προκαλέσει  “ηλιακό έγκαυμα” του κερατοειδούς που ονομάζεται φωτοκερατίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή απώλεια της όρασης (“τύφλωση χιονιού” συνήθως 24-48 ώρες.). Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία έχει επίσης συσχετιστεί με την ανάπτυξη πτερυγίων και στεατίων στην επιφάνεια του ματιού.
Εκτός από την πρόκληση οφθαλμικών προβλημάτων, και οι δύο ακτίνες UVA και UVB μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του δέρματος του προσώπου, συμπεριλαμβανομένου του λεπτού δέρματος των βλεφάρων και της περιοχής γύρω από τα μάτια.

Ο κίνδυνος για βλάβη των ματιών από την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία και την HEV είναι μεγαλύτερος: σε τροπικές περιοχές, σε μεγάλα υψόμετρα, μεταξύ 10 το πρωί και 3 το απόγευμα, όταν υπάρχουν επιφάνειες με υψηλό δείκτη αντανάκλασης (χιόνι, νερό, άμμος), σε άτομα που παίρνουν φάρμακα (αντιβιοτικά: τετρακυκλίνες- σουλφοναμίδες, αντισυλληπτικά, διουρητικά και ηρεμιστικά).